Vervoerscijfers voor betere infrastructuur

Het huidige gebruik meten is één ding, maar het kunnen voorspellen van de vervoersvraag van de toekomst is cruciaal. Daarom zijn Rijkswaterstaat en ProRail, in opdracht van het Ministerie van IenW, verantwoordelijk voor het berekenen van de mobiliteit van morgen om zo te kunnen anticiperen op de toekomst.

“Het verbeteren en aanleggen van bestaande en nieuwe infrastructuur zijn lange termijn opgaves: het eenvoudig verbreden van een weg kost al gauw een paar jaar, van de eerste verkenningen tot het aanbrengen van de belijning. Aan welke infrastructuur heeft Nederland behoefte?

BasGoed

Betekent dat dat we een glazen bol gebruiken? Gelukkig niet. Om de infra-toekomst zo goed mogelijk in kaart te brengen is het Basismodel Goederenvervoer, ofwel BasGoed, ontwikkeld.

Dit is een strategisch rekenmodel dat op basis van waargenomen vervoersdata en scenario’s toekomstige goederenstromen berekent. Dat wordt gedaan voor twee scenario’s; uitgaande van een hoge en een lage economische groei.

De prognoses over het goederenvervoer kijken meer dan 30 jaar vooruit. De hoeveel gewicht aan goederen (per goederensoort, en zowel binnenlands als internationaal en doorvoer) is de primaire uitkomst. Dit wordt vertaald in het aantal vervoersbewegingen per modaliteit. Wanneer dit wordt gekoppeld aan de capaciteit van de toekomstige infrastructuur wordt duidelijk hoe druk het zal worden op het water, de weg en het spoor.

Op basis van deze prognoses zijn allerlei voorspellingen te doen. Hoeveel treinen zullen er bijvoorbeeld gebruik maken van de Betuweroute in 2040, en wat voor gevolgen heeft dat voor het aantal vrachtwagens op de A15?
Ook de effecten van nieuwe wetgeving kunnen worden ingeschat: vindt er een verschuiving plaats tussen de modaliteiten als er strengere milieumaatregelen worden ingevoerd?

Met prognoses kun je ook anticiperen op nieuwe ontwikkelingen. Als je vooraf de effecten van schaalvergroting in de scheepvaart of verandering van de brandstofprijs kunt schatten, kun je je beter voorbereiden en kom je voor minder verrassingen te staan.

Data

Data over het verleden en het heden spelen een erg belangrijke rol bij het berekenen van de toekomstige goederenstromen. Daarom wordt jaarlijks voor alle modaliteiten bijgehouden hoeveel en wélke goederen worden vervoerd. Voor het wegvervoer voert het CBS enquêtes uit onder vervoerders en verladers. Voor de binnenvaart en zeevaart maakt Rijkswaterstaat gebruik van registraties bij verkeersposten en sluizen. ProRail registreert treinbewegingen op het spoor en meet het treingewicht met het systeem Quo Vadis. Douanegegevens van alle modaliteiten worden eveneens gebruikt.

Samen met onze partners zijn we continu bezig deze dataverzameling en data-uitwisseling te verbeteren. Bestaande én nieuwe databronnen worden gebruikt om multimodale vervoersketens nader in kaart te brengen, om de kansen voor synchromodaal vervoer beter te kunnen voorspellen. RWS, het CBS en ProRail vertrouwen daarbij op de goede samenwerking met de logistieke sector zelf.

De lading centraal

Door de lading centraal te zetten proberen we onze prognoses zuiverder te maken en nóg beter klaar te zijn voor de lading van morgen. IenW kan daardoor de bereikbaarheid in Nederland nog beter voorbereiden op de toekomst.