Ontdek de voordelen
Goederen vervoeren kan via de weg, het water, de lucht of het spoor. Afhankelijk van de wens van de eindklant wordt vaak gekeken welk soort modaliteit het beste past. Maar, wat zijn nu eigenlijk de voordelen van het vervoer per spoor?
Vrachtvervoer per spoor is veilig, efficiënt, stabiel en punctueel – en heeft een lage impact op het milieu. Daarnaast is het veel minder vatbaar voor vertragingen op steeds meer drukke wegennetten. Veel bestemmingen in Europa zijn binnen een dag per trein bereikbaar. Vanwege de korte reistijden is spoorvervoer ideaal om je vracht snel over grote afstanden te vervoeren en het biedt een goede oplossing voor het efficiënt en snel transporteren van grote volumes. Lees hieronder alle voordelen van spoorgoederenvervoer:
Betrouwbaar en snel
Exploitanten van goederenvervoer per spoor bereiken een betrouwbaarheid van 97% op de topdiensten die zij voor detailhandelaren verzorgen en in het algemeen kan het goederenvervoer per spoor de betrouwbaarheid van het wegvervoer evenaren of zelfs verbeteren. In de toekomst worden treinen langer, waardoor er meer volume mee kan worden genomen. Daarnaast kunnen treinen door de invoering van ERTMS dichter op elkaar rijden, waardoor de capaciteit toeneemt op het net.
Kostenefficiënt en schaalvoordeel
Doordat veel bedrijven in de spoorgoederensector blijven investeren in nieuw materieel, kunnen kosten steeds meer worden verlaagd. Zo is het gemiddelde tonnage per trein de afgelopen tien jaar met 80% gestegen. Vooral op middellange afstanden is spoorvervoer een concurrerende modaliteit ten opzichte van het wegvervoer. Dit heeft te maken met het schaalvoordeel van de trein. Eén trein is immers het equivalent van circa 90 TEU of 50 vrachtwagens. Dit heeft niet alleen betrekking op de tractie, maar ook op de personele bezetting: 1 machinist versus 50 chauffeurs. Bijkomend voordeel is dat in veel Europese landen een hoger tonnage is toegestaan over de weg in het natransport als de container per spoor is aangevoerd, nl. 44 ton ten opzichte van de gebruikelijke 40 ton.
Beter voor het milieu
Goederenvervoer per spoor vermindert de CO2-uitstoot tot 76% in vergelijking met het wegvervoer. Dit helpt de effecten van verkeersemissies op de opwarming van de aarde te beperken. Ter vergelijking: 1 ton goederen per spoor levert 80% minder CO2-uitstoot op dan over de weg. Het spoor kan ook grote hoeveelheden aan. Eén goederentrein vervoert namelijk evenveel als gemiddeld 56 vrachtwagens samen.
Daarnaast is spoorvervoer goed voor de samenleving als geheel omdat het de schadelijke emissies en congestie vermindert, hoogwaardige banen oplevert en bijdraagt aan de groei en bloei van veel regio’s in Nederland en daarbuiten.
Verbeterde luchtkwaliteit
Het spoor produceert tot 10 keer minder kleine stofdeeltjes dan het wegvervoer en tot 15 keer minder stikstofoxide voor dezelfde vervoerde massa. Dit komt de gezondheid van de samenleving, en vooral de jonge generatie, ten goede.
Minder files en veiliger
Het volume dat één trein kan vervoer staat gemiddeld gelijk aan 56 vrachtwagens, wat resulteert in 1,6 miljard minder vrachtwagenkilometers op de weg per jaar. Tel daarbij op dat spoor de meest veilige wijze van transport is, dat maakt het van maatschappelijk niveau een grote uitkomst biedt.
Het ondersteund de economische groei in de regio’s
Goederenvervoer per spoor is van vitaal belang voor de economische bloei van havens, energiecentrales, productiecentra en winkelcentra in zowel Nederland als Europa. Het spoorgoederenvervoer verbindt de Nederlandse economie met Europa. Vanuit onze havens zijn er goede spoorverbindingen met Europese economische centra, die ervoor zorgen dat goederen zo efficiënt, veilig en duurzaam mogelijk van a naar b kunnen worden vervoerd. Daarnaast levert de spoorsector hoogwaardige banen op. Lees daar meer over op The future is ours (link).
Milieuvriendelijk
Dankzij innovatie binnen de sector zoals elektrisch aangedreven locomotieven is het spoorgoederenvervoer een duurzamere vorm van vervoer dan de meer traditionele vormen van transport zoals lucht- en zeevracht. Daarnaast is het zo dat vanwege de grote volumes die éen trein kan vervoeren, de totale CO2-uitstoot per container of wagon vele malen lager ligt dan bij het wegtransport. Uiteraard zal het wegvervoer in vele gevallen complementair blijven aan spoor voor de first of last mile, maar voor de vaste trajecten of verre bestemmingen is spoorgoederenvervoer in de meeste gevallen de meest milieuvriendelijke oplossing.
Duurzaamheids performance spoortransport
Spoorgoederenvervoer is de meest duurzame transportmodaliteit. Dit blijkt uit onderzoek van de Centrale Rijnvaart Commissie (oktober 2017). Eerder bleek dit ook al uit de Planologische Kern Beslissing (PKB) van de Betuweroute (1992) en uit het rapport “Spoor brengt Nederland verder” van Boer & Croon uit 2014. Sinds het klimaatverdrag van Parijs (COP 21) krijgt dit thema steeds vaker aandacht bij verladers (producenten), waarbij ook duurzame transportoplossingen zijn inbegrepen.
Los van het energieverbruik en de emissies spelen verschillende factoren een rol in de duurzaamheids performance van transport per spoor, zoals: beladingsgraad bij beladen rit, aandeel productieve kilometers, omweg percentage, voor- en natransport (per vrachtauto), uitstoot op de terminals en het gebruik van een elektrische- of diesellocomotief.
STREAM Goederenvervoer 2016
Het rapport geeft representatieve gemiddelde emissiecijfers per vervoerswijze, die geschikt zijn voor globale (beleids)analyses waarbij gemiddelden volstaan. Daarnaast geeft het rapport gedetailleerde kentallen waarmee de emissies in specifieke situaties kunnen worden berekend door gebruikers die informatie hebben over het gebruikte type voer- of vaartuig en de inzet ervan (type goederen, (vaar)wegtype):
Veilig
Vervoer per spoor is een van de veiligste manieren om te transporteren. Zo is de kans op ongelukken zeer klein, is het minder diefstalgevoelig en blijven goederen beter intact t.o.v. andere transportmodaliteiten. Vervoerders, verladers, overheden, veiligheidsregio’s en ProRail delen nauw informatie met elkaar over hun treinen en hun ladingen, en over de actuele situatie op het spoor. Hierdoor wordt het spoor steeds betrouwbaarder. Tot slot is het zo dat u zowel enkele containers op een trein kunt vervoeren of een complete bloktrein kunt boeken.
ATB-systeem
Het Nederlandse spoorwegsysteem is één van de veiligste ter wereld. Dat komt onder andere door het geïnstalleerde veiligheidssysteem ATB (automatische treinbeïnvloeding). In principe grijpt het ATB-systeem in als een machinist een sein negeert. Hierdoor wordt de trein automatisch tot stilstand gebracht. Het systeem is echter alleen actief vanaf een snelheid van 40 km/h. Hierdoor kan een machinist toch door rood rijden zonder dat het ATB-systeem ingrijpt. Mede vanwege deze nadelen is in de jaren negentig ATB Nieuwe Generatie ontwikkeld, dat deze nadelen niet kent.
ERTMS
In de negentiger jaren is ook begonnen met de ontwikkeling van een Europese standaard voor het veiligheidssysteem op het spoor, het European Rail Traffic Management System (ERTMS). Met behulp van deze methode kunnen precies de positie, de afstand en de snelheid van de trein worden waargenomen. Het syteem zit in de rails gemonteerd en neemt alle bewegingen van het materieel waar. In Nederland is het geïmplementeerd in de Betuweroute en Hoge Snelheids Lijn Zuid.
Het voornaamste doel van ERTMS is het bevorderen van interoperabiliteit, zodat machinisten hun treinen met dezelfde locomotief veilig en optimaal over de landsgrenzen kunnen rijden. Belangrijk voordeel is tevens dat de capaciteit op het bestaande net groter wordt, omdat de treinen dichter op elkaar kunnen rijden.
Gevaarlijke stoffen
Op het gebied van veiligheid gaat binnen de spoorsector speciale aandacht uit naar het vervoer van gevaarlijke stoffen. De speciale zorg vertaalt zich in een zeer laag aantal ongevallen met gevaarlijke stoffen. Het spoorvervoer heeft historisch gezien een voorsprong ten opzichte van het wegvervoer als het gaat om de veiligheid reputatie. Desondanks werken de railgoederenvervoerders permanent aan het verder verhogen van het veiligheidsniveau. Zij streven naar een gezamenlijke aanpak van infrabeheerders, vervoerders en overheid om de veiligheid op het spoor te verhogen. Een resultaat is de Veiligheidsagenda die door KNV Spoorgoederen en ProRail is opgesteld.
Meer lezen over vervoer van gevaarlijke stoffen? Kijk op Rijksoverheid.nl
Minder diefstalgevoelig
In vergelijking met vervoer per vrachtwagen is vervoer per spoor een heel stuk minder diefstalgevoelig. Dat komt omdat criminelen minder dicht bij een trein kunnen komen om producten uit een container te halen. Diefstal van vrachtwagens die op rustplaatsen geparkeerd staan is daarentegen een stuk eenvoudiger, omdat de toegang gemakkelijker is.
Betrouwbaar
‘Weinig last van congestie’
Punctualiteit
De afgelopen jaren is er door de vervoerders hard gewerkt aan de verbetering van de punctualiteit. Dit zorgt ervoor dat het een betrouwbare modaliteit is om in te zetten. Dankzij de inzet van slimme tehnologische oplossingen en bijvoorbeeld het ERTMS systeem zal de betrouwbaarheid nog verder omhoog gaan.
Communicatie
Naast punctualiteit is ook de communicatie naar klanten over de aankomsttijden en mogelijke vertragingen erg goed in het spoorgoederenvervoer. Hierin zijn ook grote verbeteringen opgetreden, als klant word je namelijk tijdig geïnformeerd over aankomsttijden en worden vertragingen direct doorgegeven.
Weinig tot geen congestie
Railgoederenvervoerders maken tijdig contact met de treindienstleiders van de railinfra beheerders ProRail (gemengde net) als zij gebruik willen maken van het baanvak. Dit stelt de railinfra beheerders in staat om een strakke dienstregeling op te stellen en de treinen zoveel als mogelijk conform deze dienstregeling te laten rijden. Hierdoor komt betrekkelijk weinig congestie voor op het spoor, hetgeen de betrouwbaarheid als modaliteit ten goede komt.
Stabiele prijsvorming
De prijsvorming van het railgoederenvervoer is opvallend stabiel ten opzichte van andere modaliteiten. Dit komt onder andere doordat afspraken voor langere tijd worden gemaakt en door het ontbreken van allerlei toeslagen.
