Pim Bastiaanse, Rail Manager Europe bij Dow, is verkozen tot Rail Shipper of the Year 2024. Vanuit zijn standplaats in Terneuzen deelt hij zijn visie op de sector en de operatie bij Dow.

Het vlaggenschip van Europa

Dow is qua omvang het derde chemiebedrijf ter wereld. De locatie in Terneuzen, met 16 fabrieken op één terrein, is het vlaggenschip van Europa. “We zijn maximaal multimodaal verbonden,” vertelt Bastiaanse. “Het terrein heeft directe spoorverbindingen én toegang tot deep sea, short sea en binnenvaart.’’

De producten die vanaf Terneuzen vertrekken, zijn verschillende kunststoffen, industriële halffabrikaten, coatings en siliconen. In Terneuzen maken we zo’n 800 producten voor verschillende toepassingen alledaagse artikelen zoals sportartikelen, huishoudelijke artikelen, laptops, telefoons, verf, medische hulpmiddelen, matras foams en verpakkingen. Maar Bastiaanse wijst ook op bredere toepassingen: “Onze materialen dragen bij aan innovaties in diverse en uiteenlopende sectoren en helpen onze klanten verduurzamen. Onze industrie lijkt misschien wat abstract, maar de toepassingen zijn enorm concreet’’. 

Het spoor als strategische keuze

Dow maakt gebruik van bloktreinen en het single-wagonconcept om producten door heel Europa te vervoeren. “Bloktreinen zijn ideaal voor grotere volumes. Iedere dag rijden er treinen van 20 tot 24 wagons van Terneuzen naar verschillende bestemmingen in Europa. Hiermee bieden we een betrouwbaar product, zonder tijdrovende tussenstops of rangeren op verschillende terminals. Het single-wagonconcept biedt daarentegen een heel andere dynamiek. “Met dit concept kunnen we flexibel inspelen op de behoeften van individuele klanten, zelfs als ze kleinere volumes willen vervoeren, “klein” betekent 60 tonnes” lacht Bastiaanse. “Het stelt ons in staat om producten op maat naar uiteenlopende locaties in Europa te sturen, zonder dat ze moeten wachten op een volledige treinlading. Hierdoor bedienen we een bredere klantengroep en maximaliseren we onze logistieke efficiëntie.”

“Onze klanten vragen steeds vaker om leveringen via het spoor’’ vertelt Bastiaanse. Hij benadrukt dat de voordelen verder gaan dan het reduceren van alleen emissies: “Met één wagon kunnen we evenveel vervoeren als met 2,5 vrachtwagen qua payload, en 6 keer minder emissies. Dat betekent dat zowel wij als de klant maar één keer hoeven te laden en lossen in plaats van drie keer, wat tijd en kosten bespaart, en veiliger is, om dat er minder handelingen nodig zijn.”

Natuurlijk zijn er ook uitdagingen. “Bij langere trajecten, waarbij meerdere landsgrenzen worden gepasseerd, moet een wagon vaak drie tot vijf keer van carrier wisselen. Door standaardisatie en betere grensoverschrijdende samenwerking kunnen we dit proces nog aanzienlijk efficiënter maken. Daar zijn we in het Europese network van de chemische industrie met bezig (CEFIC)’’

Samenwerking blijft de sleutel tot succes

Volgens Bastiaanse is samenwerking essentieel om het volledige potentieel van het spoor te benutten. “De spoorsector kan alleen vooruitgang boeken als partijen kijken naar het gezamenlijke belang. Dit vereist samenwerking met overheden, infrabeheerders, intermodale terminals en andere bedrijven.”

Hij noemt een concreet voorbeeld: “Niet ieder bedrijf heeft een eigen spooraansluiting. Door grotere concentraties van bedrijven samen te brengen rond goed verbonden hubs en regional intermodal terminals, kunnen we schaalvoordelen creëren en het spoor toegankelijker maken voor iedereen.”

Daarnaast pleit Bastiaanse voor meer focus op de bestaande infrastructuur: “Natuurlijk is nieuwe infrastructuur altijd welkom, maar door efficiënter gebruik te maken van wat er al ligt, kunnen we al grote stappen maken. Denk aan het upgraden van bestaande sporen of het beter coördineren van het gebruik.” 

Vooruitdenken in tijden van verandering

Bastiaanse is zich bewust van de uitdagingen. “Vroeger waren supply chains volledig gericht op ‘just-in-time’, maar dat model is inmiddels niet meer houdbaar. Het is essentieel om nu robuuste back-up scenario’s te ontwikkelen om leveringen te kunnen blijven garanderen,” legt hij uit. “De vraag is niet óf er verstoringen komen, maar wanneer. Het gaat erom hoe we ons daarop voorbereiden en een flexibele, veerkrachtige sector bouwen die hiermee kan omgaan.” 

Een oproep tot actie

Zijn boodschap aan de sector is helder: “Werk samen, deel kennis en durf te investeren. Alleen door de neuzen dezelfde kant op te krijgen, kunnen we het spoor naar een hoger niveau tillen en blijven concurreren met andere modaliteiten.” Bastiaanse laat zien dat het spoor niet alleen een logistieke oplossing is, maar een strategische keuze voor de toekomst.