Transport Van Overveld: Nog te veel angst bij verladers om lading via het spoor te vervoeren

Wie het aantal intermodale treinen per week tussen Nederland en Spanje vergelijkt met het aantal treinen tussen Nederland en Italië zal zeer waarschijnlijk de wenkbrauwen fronsen: 3 treinen per week naar Spanje versus 61 treinen per week naar Italië. Het aantal treinen van en naar Spanje ligt dus beduidend lager en dat is best opmerkelijk.

Toegegeven, het Iberisch schiereiland kent een andere spoorbreedte dan de rest van Europa. Deze erfenis dateert nog uit de 19e eeuw toen de Spanjaarden om strategische (defensieve) redenen kozen voor het zogeheten breedspoor. Men was anders bang dat de Fransen gemakkelijker zouden binnenvallen. Tot op de dag van vandaag wordt daarom in Port Bou nabij Perpignan lading overgeslagen op andere wagons.

Niettemin staat Spanje in de top 10 van handelspartners voor Nederland en dat impliceert veel vervoersstromen tussen beide landen. De website van de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland toont aan dat in 2017 voor € 13,8 miljard werd geëxporteerd naar Spanje en voor € 7,8 miljard werd geïmporteerd uit Spanje.

De belangrijkste exportproducten zijn chemie, machines en consumer goods (elektronica). Import bestaat vooral uit voeding. Een vluchtige blik in de schappen van Nederlandse supermarkten laat ons zien dat een flink aandeel in het groenten- en fruitassortiment Spanje als herkomst heeft. En dat geldt niet minder voor de afdeling wijn.

Als gevolg van het grote volume vervoersstromen pendelen er dagelijks nog vele vrachtwagens tussen Nederland en Spanje en v.v. De hoge toltarieven in Frankrijk, de frequente congestie op dit traject, de hoge dieselprijzen, de hoge CO2 -uitstoot en de inefficiëntie ten aanzien van chauffeurs neemt men kennelijk op de koop toe. Hoewel…, steeds meer verladers en wegvervoerders zien in dat dit logistieke model z’n beperkingen kent.

Recent nog werd het startsein gegeven voor de directe shuttle tussen Rotterdam en Valencia. Eén van de vervoerders op deze trein is de firma Van Overveld. Gert van Overveld startte in 1988 met het aanbieden van wegvervoer op Spanje en heeft inmiddels circa 80 opleggers rijden met Jumbo en Albert Heijn als belangrijke klanten.

Gert en zijn collega Rob Ligthart, die zijn sporen verdiend heeft bij onder andere Daily Fresh Logistics dat gespecialiseerd is in transport van groenten en fruit, zien op termijn een probleem ontstaan in de beschikbare capaciteit van het wegvervoer in verband met het toenemende chauffeurstekort.

“Intermodaal vervoer wordt voor ons steeds belangrijker. Nu de directe shuttle tussen Rotterdam en Valencia actief is, willen wij graag vanaf het begin mee doen”, aldus Ligthart. Dat wil overigens niet zeggen dat intermodaal vervoer helemaal in de kinderschoenen staat. “Wij zijn circa 10 jaar geleden al begonnen met de RoLa-verbinding van Lorry Rail tussen Bettembourg en Le Boulou. Dit doen we met eigen niet kraanbare opleggers. Daarnaast maken we ook gebruik van derden, waarbij we het volledige door-to-door traject outsourcen.”

Dat er nog zo weinig gebruik wordt gemaakt van intermodale transportoplossingen tussen Nederland en Spanje wijten Van Overveld en Ligthart enerzijds aan de gebrekkige performance in het verleden en anderzijds aan de angst voor het spoor bij veel verladers. “Bij een transportoplossing via het spoor ben je afhankelijk van meerdere schakels in de keten en dat vinden veel partijen eng. In het verleden was het soms zo erg dat containers als laadeenheid niet eens werden geaccepteerd. Men had liever een huiftrailer want daar was men vertrouwd mee. Gelukkig ligt dat nu een stuk genuanceerder.”

Van Overveld en Ligthart zijn vooral blij dat er nu een rechtstreekse verbinding is vanuit Nederland. “Bij intermodaal vervoer moet het voor- en natransport het liefst zo kort mogelijk zijn. Dat maakt je flexibeler. Als het natransport 300 km is, ga je niet leeg retour rijden.”

Ook zijn de beide heren positief over de performance. “De trein rijdt goed op tijd en dat is wel een belangrijke voorwaarde. Dit geldt overigens ook voor de verbinding van Lorry Rail. In het geval van een staking is er binnen 4,5 uur een machinist beschikbaar voor treinen die in operatie zijn. Dat was in het verleden wel anders.”

Als verbeterpunt zien Van Overveld en Ligthart de frequentie van de shuttle tussen Rotterdam en Valencia. “De trein rijdt nu drie keer per week. Het zou voor ons fijn zijn wanneer dit kan worden opgeschroefd naar vijf of zes keer per week. Dit biedt dan net wat meer flexibiliteit en dat is voor veel van onze vervoersstromen een vereiste.”

Op termijn zien Van Overveld en Ligthart nog meer potentie voor het spoorvervoer. “De Spaanse spoorwegen zijn bezig met het aanleggen van Europees spoor tussen Perpignan en Valencia. Het zal ons niet verbazen als het volume sterk toeneemt, zodra dit spoor gereed is. Nu de angst bij verladers nog zien te doorbreken…”